[Thọ sanh lần nữa thì] mê lầm, thoái thất thật nhiều
Hết thảy các pháp môn được nói trong giáo pháp cả một đời của đức Như Lai tuy Đại - Tiểu bất đồng, Quyền - Thật đều khác, nhưng không pháp nào chẳng nhằm làm cho chúng sanh đoạn Hoặc chứng Chân, liễu sanh thoát tử, phô bày trọn vẹn cái họ sẵn có, thành ngay vào Phật đạo đó thôi! Nhưng vì chúng sanh căn cơ bất nhất, khiến cho đức Như Lai phải tùy thuận cơ nghi, lập ra đủ mọi cách thuyết pháp Thiên - Viên - Đốn - Tiệm. Nhưng chúng sanh luân chuyển sanh tử bao kiếp dài lâu, Hoặc nghiệp sâu dầy ngăn lấp diệu minh, nếu không phải là người túc căn thành thục lại muốn ngay trong một đời này hoàn thành thì thật là hiếm có mấy ai. Đã chẳng thể hoàn thành ngay trong một đời này thì phải thọ sanh lần nữa, những kẻ vừa mê vừa thoái thất trong vạn người có đến mười ngàn, những người vừa ngộ vừa tiến trong ức người chẳng được ba bốn.
Bất luận thượng trung hạ căn đều được độ thoát ngay trong đời này, nhờ...
Cậy vào tự lực tu Giới - Định - Huệ để đoạn phiền hoặc chứng Niết Bàn khó khăn như thế đó, khiến cho bản hoài phổ độ chúng sanh của Như Lai bị ngăn trở chẳng thể thông suốt được, đạo làm cho chúng sanh mau thoát sanh tử bị bế tắc không thông. Nhưng đức Như Lai đại từ ắt muốn làm cho hết thảy chúng sanh cùng trong một đời này được liễu thoát sanh tử siêu phàm nhập thánh nên bèn mở ra pháp môn Tịnh Độ tín nguyện niệm Phật cầu sanh Tây Phương, bất luận thượng trung hạ căn đều được độ thoát ngay trong đời này, dùng chính tín nguyện của mình để niệm Phật cảm Phật từ bi nhiếp thọ, do cảm ứng đạo giao nên đạt được lợi ích ấy. Những người đã đoạn được phiền hoặc sẽ có thể chóng chứng được Pháp Thân, mau thành Phật đạo. Dẫu là kẻ Hoặc nghiệp sâu dầy cũng có thể cậy vào Phật từ lực đới nghiệp vãng sanh. Do vậy, trong hội Hoa Nghiêm các bậc Đẳng Giác Bồ Tát chứng bằng với chư Phật còn phải dùng mười đại nguyện vương dẫn về Cực Lạc; trong Quán Kinh những tội nhân nghịch ác sắp đọa A Tỳ địa ngục do xưng niệm hồng danh mười lượt mà được dự vào các phẩm cuối. Độ khắp ba căn, lợi - độn gồm thâu, hết thảy chúng sanh trong tận pháp giới cứ hễ có tín nguyện thì không một ai chẳng được thấm nhuần, viên đốn thẳng chóng, vượt trỗi hết thảy các pháp môn. Chúng sanh đời Mạt muốn liễu sanh tử mà chẳng tu pháp này, cứ tu tràn lan các pháp môn cậy vào tự lực khác thì chỉ đạt được cái nhân đắc độ trong tương lai, quyết khó thể đắc quả liễu thoát ngay trong đời này!
Lợi ích ngay trong hiện đời và sau khi chết đi
Cư sĩ Vương Chửng Bang ở Hạ Môn túc căn sâu dầy, hạnh trong đời này tinh thuần, tin chắc nhân quả, chuyên dốc tu Tịnh nghiệp, muốn cho khắp mọi người đều sanh Tịnh Độ bèn dựng tinh xá tại bên trái Thái Bình Nham ở Bổn Phụ, ngõ hầu những người cùng chí hướng tùy theo thân phận đến đấy niệm Phật, gieo nhân vãng sanh. Vào ngày Chủ Nhật, đặc biệt thỉnh những người thông hiểu đến giảng diễn duyên do pháp môn Tịnh Độ và pháp tắc tu trì cũng như mọi lợi ích trong hiện đời và sau khi chết đi, cũng có thể nói ông ta là người đầy đủ tâm đại bi, có con mắt chọn lựa pháp vậy! Ông lại gởi thư xin tôi đề biển tên [tinh xá] và trình bày đại ý. Tôi nghĩ một pháp Tịnh Độ chính là pháp môn thù thắng để tam thế chư Phật dưới độ chúng sanh, để chín giới chúng sanh trên thành Phật đạo, là pháp môn thành thủy thành chung thù thắng, cao vượt hết thảy Thiền - Giáo - Luật, thống nhiếp hết thảy Thiền - Giáo - Luật. Bởi lẽ, hết thảy các pháp truy đến nguồn gốc ban đầu thì không pháp nào chẳng lưu xuất từ pháp giới này, xét đến chung cục thì không pháp nào chẳng quy hoàn pháp giới này. Do vậy, bèn đặt tên là Quy Tông, ngụ ý: Hết thảy các pháp môn rốt cuộc đều quy về pháp này, giống như ý nghĩa sông ngòi đều chầu về biển cả vậy. Nghĩa này được tìm ra từ chỗ “quy tông” ở cuối kinh Hoa Nghiêm, những ai không tin được thì xin hãy chất vấn Phổ Hiền Bồ Tát.
[Người tu Tịnh nghiệp] phải tận lực giữ vẹn luân thường, vâng giữ bổn phận, kiêng giết, ăn chay, thanh tâm, ít ham muốn,...
Lại nữa, phàm hết thảy những thiện tín tu Tịnh nghiệp đều phải tận lực giữ vẹn luân thường, ai nấy tận sức vâng giữ bổn phận, kiêng giết, ăn chay, thanh tâm, ít ham muốn, đừng làm các điều ác, vâng làm các điều lành, dùng việc làm của chính mình để hóa độ, hướng dẫn hết thảy, trong là cha mẹ quyến thuộc, ngoài là bầu bạn xóm làng, khiến cho hết thảy những người cùng hàng đều biết “tâm này là Phật”, cố nhiên thường học theo Phật hạnh, cùng tu Phật từ, cùng niệm Phật danh để mong sao hết một báo thân này vãng sanh Tây Phương, thoát luân hồi huyễn vọng, chứng Phật tánh sẵn có mới thôi!
Ngũ thường: Nhân, nghĩa, lễ, trí, tín (Ảnh: St)
Đoạn đầu: Đã chẳng thể hoàn thành ngay trong một đời này thì phải thọ sanh lần nữa, những kẻ vừa mê vừa thoái thất trong vạn người có đến mười ngàn, những người vừa ngộ vừa tiến trong ức người chẳng được ba bốn.
Hễ cứ thọ sanh là lại quên sạch, trở lại như tờ giấy trắng vậy, làm lại từ đầu. Nói vậy thì cũng hơi quá, vì nghiệp thiện nghiệp ác gì đã tạo ra trong quá khứ nó cũng còn đấy [trong tạng thức], chẳng mất đi đâu được. Nhưng khổ nổi, cái 'kho' này nó khổng lồ quá, như cái thùng không đáy vậy, nó chất chứa vô tận thứ trong đó. Bây giờ mà bảo lục ra tìm cái gì đó [ví dụ như Tịnh nghiệp đời trước] để sử dụng tiếp, tiếp nối sự nghiệp tu hành, thì e hơi bị khó. Đành phó mặc cho nhân duyên đời này [gặp gỡ] nó quyết định vậy. Nhưng một khi đã chạy theo duyên mê rồi thì khó gặp duyên giác lắm. Bởi thế, [qua mỗi lần sanh tử] "người vừa ngộ vừa tiến trong ức người chẳng được ba bốn".
Trong đoạn tiếp theo: Nhưng đức Như Lai đại từ ắt muốn làm cho hết thảy chúng sanh cùng trong một đời này được liễu thoát sanh tử siêu phàm nhập thánh nên bèn mở ra pháp môn Tịnh Độ tín nguyện niệm Phật cầu sanh Tây Phương, bất luận thượng trung hạ căn đều được độ thoát ngay trong đời này, dùng chính tín nguyện của mình để niệm Phật cảm Phật từ bi nhiếp thọ, do cảm ứng đạo giao nên đạt được lợi ích ấy.
Đức Như Lai đại từ là muốn chúng sanh được giải thoát sanh tử ngay trong một đời này, chẳng phải là một đời nào nữa. Nguyên nhân vì sao thì đoạn bên trên đã nói rõ, đã thọ sanh là hầu như trở về ... 'mo', thậm chí còn 'âm' nặng, do phước [si] quá lớn, không tạo tác trọng nghiệp mới là chuyện lạ! Thế nên, chúng ta tu Tịnh Độ là phải quyết định ngay trong một đời này thôi nhé.
"Bất luận thượng trung hạ căn đều được độ thoát ngay trong đời này", vậy rõ ràng ai ai tu pháp môn này đều có cơ hội được độ thoát cả, chẳng có ai không có phần trong đó. Vậy vấn đề được đặt ra là, vậy thì ai được ai không, ai đậu ai rớt, thành bại nó nằm ở chỗ nào, nếu chẳng phải chỗ căn cơ? Thật sự nó nằm ở chỗ có đi đúng đường đúng lối không, nghĩa là hành trì có đúng Pháp không vậy. Mà điều này thì do rất nhiều yếu tố cấu thành, không thể nói hết được. Ví dụ, một người căn cơ rất cao, thiện căn thật sâu dày, đã nhiều đời nhiều kiếp tinh tấn tu tập, nhưng nay gặp những nhân duyên bất đồng, hướng đường lối theo hướng thích cậy vào Tự Lực [dù cũng là tu Tịnh Độ], ít tin vào Tha Lực, niềm tin không đủ sâu, không đủ chắc, không tới... [do nhân duyên tu tập khác nhau đưa đẩy, lại không sáng suốt chọn lựa, chứ chẳng phải họ không đủ thiện căn], vậy thì làm sao đảm bảo tấm vé về Tây đây. Chúng ta nên nhớ rằng, Phật chỉ đảm bảo thành tựu cho những ai tin tưởng và hành trì đúng Pháp mà Ngài chỉ dạy. Bởi đã không tin [hay tin không đủ] thì chắc rằng cũng hành không đúng Pháp [Phật] vậy. Bởi vậy, hằng ngày chúng ta tu hành là làm gì? Bồi dưỡng, giữ vững, kiên cố cái tâm Tín Nguyện, đừng để nó lui sụt, lỡ nó có lui sụt thì phải ra sức 'kéo' nó lên ngay, còn ai hãy còn khiếm khuyết, chưa đủ thì hãy mau mau ra sức bồi đắp, gầy dựng ngay ngay. Nên nhớ, 'tấm vé' nó nằm trong hai cái pháp này đấy, chẳng phải ở đâu xa đâu [mà loanh quanh tìm kiếm chi mệt]. Rồi sao nữa, "dùng chính tín nguyện của mình để niệm Phật cảm Phật từ bi nhiếp thọ", trọn đời như thế, từ khi phát tâm đến lúc mệnh chung [thọ mạng hết, vô thường đến bất tử, cộng nghiệp chúng sanh bất khả tư nghì v.v...]. Hành trì cả đời mà "cảm [được] Phật" cũng cả đời, như thế mới là hành đúng Pháp, chứ chẳng phải nói hành trì cả đời [để dành] đợi đến lúc lâm chung mới "cảm" [bằng tín, nguyện] đâu nhé. Được như vậy thì lâm chung chắc chắn sẽ "do cảm ứng đạo giao nên đạt được [đại] lợi ích ấy".
Đoạn cuối: Phàm hết thảy những thiện tín tu Tịnh nghiệp đều phải tận lực giữ vẹn luân thường, ai nấy tận sức vâng giữ bổn phận, kiêng giết, ăn chay...
"Tận lực giữ vẹn luân thường", luân là Ngũ luân: Vua tôi, cha con, vợ chồng, anh em, bạn bè. Ai nấy ở địa vị nào phải ra sức giữ gìn, tròn đầy, gánh vác đầy đủ trách nhiệm bổn phận ở vị trí nấy. Rồi Ngũ thường: Nhân, lễ, nghĩa, trí, tín. Luân - thường, đây chính là những cái gốc đạo đức của con người. Muốn học đạo chẳng thể thiếu sót những cái này, cần phải vun bồi, học tập suốt, nếu thiếu sót thì e sẽ bị nhiều trở ngại trên con đường tiến tu học đạo.
Văn Sao Tăng Quảng Chánh Biên
Lời tựa cho đồng tu tịnh nghiệp của Quy Tông tinh xá
Đại Sư Ấn Quang
