Kinh dạy trông thấy cây Bồ Ðề sẽ đắc Nhẫn. Ðoạn trên nói đủ cả sáu căn, đoạn này chỉ nói mình Nhãn Căn; đó là chỉ lấy Nhãn Căn làm đại biểu cho các căn khác. Việc trông thấy cây liền đắc Nhẫn chính là kết quả của nguyện thứ bốn mươi “từ nơi cây thấy các cõi Phật” và nguyện bốn mươi bảy “nghe danh đắc Nhẫn”.
Sách Hội Sớ bảo: “Ngửa xem cây Ðạo Tràng chính là biểu tượng của quả Chánh Giác viên mãn, còn danh hiệu chính là thật thể của bổn nguyện thành tựu. Vì thế, lời nguyện ‘nghe danh đắc Nhẫn’ là nhân tạo thành cái quả thành tựu trông thấy cây đắc Nhẫn (ý nói: Do đại nguyện của Phật Di Ðà đã thành tựu nên dùng việc thấy cây đắc Nhẫn để chứng minh lời nguyện ấy). Nghe danh chính là nghe âm thanh mầu nhiệm phát ra từ cây Ðạo Tràng (như kinh Tiểu Bổn chép: “Văn thị âm giả, tự nhiên giai sanh niệm Phật, niệm Pháp, niệm Tăng chi tâm” - nghe tiếng ấy thì tự nhiên đều sanh tâm niệm Phật, niệm Pháp, niệm Tăng). Trông thấy cây ấy là trông thấy quả đức của A Di Ðà Phật. Lấy đó mà suy thì việc nghe danh đắc Nhẫn đã rõ rành rành vậy”.
Nói tóm lại, danh hiệu và cây Bồ Ðề đều là từ diệu đức của quả địa Ðại Giác biến hiện, đều là viên viên quả hải, đầy đủ viên dung muôn đức, đều là thanh tịnh cú, chân thật trí huệ vô vi Pháp Thân, đều là “Chân Thật Tế” mà cũng chính là tự tánh của đương nhân nên mới có những lợi ích chân thật chẳng thể nghĩ bàn như vậy.
Nhưng danh hiệu Ngài vang dội khắp mười phương, độ trọn ba căn; còn muốn thấy được cây ấy chỉ còn cách sanh về Tịnh Ðộ, tận mắt thấy cây báu mới đạt được lợi ích ấy. So sánh hai điều này thì cái lợi nghe danh đắc Nhẫn lại càng rõ rệt. Bởi thế sách Hội Sớ mới viết: “Lấy đó mà suy thì việc nghe danh đắc Nhẫn càng rõ rành rành vậy”.
“Ðắc Nhẫn”: Tin được lý khó tin chẳng lầm lạc thì gọi là “Nhẫn”. Ngài Tịnh Ảnh nói: “Huệ tâm an trụ nơi pháp thì gọi là Nhẫn”. Sách Ðại Thừa Nghĩa Chương, quyển mười một bảo: “An trụ trong Thật Tướng của các pháp là Nhẫn”. Sách Hội Sớ giảng: “Trí hạnh tăng tấn là Pháp Nhẫn”.
Tin được lý khó tin chẳng lầm lạc thì gọi là “Nhẫn”
Trích Chú Giải Kinh Vô Lượng Thọ
Ngài Hoàng Niệm Tổ
