Bắt Trùng Nuôi Cá Vàng, Chết Thọ Khổ Báo
Thời Minh mạt, Tiết Tử Lan ở Vô Tích thích nuôi cá vàng, thường bắt trùng đỏ cho cá ăn, trùng đỏ bị giết nhiều không thể tính đếm. Sau anh ta mắc một loại bệnh kỳ quái, gãi khắp người, rồi ném vứt. Anh ta nói: “Có vô số con trùng đỏ bò khắp trên thân”. Sau đau đớn không chịu nổi, lở loét toàn thân rồi chết.
Lời bàn:
Bạch Khởi một đêm chôn sống 40 vạn lính nước Triệu đầu hàng; Hạng Vũ một đêm chôn sống 20 vạn lính nước Tần; Trương Hiến Trung ở Tứ Xuyên, chỉ chặt chân tay của người mà chất cao như núi. Lúc ấy chúng sanh máu huyết lẫn lộn, chất đống thối rữa, có khác gì trùng đỏ? Ôi! Những người chết trong chiến tranh, đời trước chắc chắn đã tạo nghiệp nhân này; những người hiện tại nuôi động vật mà sát hại những sanh mạng khác, tương lai chắc chắn mắc những quả báo tương ứng. Do đó Phật nói: “Bồ-tát sợ nhân, chúng sanh sợ quả”.
Thích Đấu Dế, Bị Mụn Độc
Thời Minh mạt, một người họ Trương nọ ở Hàng Châu Thích đấu dế, con dế nào thua, anh ta ngắt đầu vứt. Về sau, sau lưng họ Trương mọc mụn độc, có tới mấy trăm cái mụn lở loét, giống như đầu dế, đụng vào là đau tận xương tuỷ, họ Trương chết trong tiếng gào la thê thảm.
Lời bàn:
Người đời tạo nghiệp thiện ác, căn bản từ nơi sáu căn, chỉ cần một giác quan hoạt động, là năm giác quan kia phát động qua lại. Thí như việc nuôi dế, vốn là để mắt hưởng thụ, nhưng khi lắng nghe tiếng dế để bắt, thì là nhĩ căn tạo nghiệp; dùng tay ra lệnh cho dế đánh nhau, là thân tạo nghiệp; tính toán hơn thua, là ý căn tạo nghiệp; cá độ, uống rượu, là tỷ căn và thiệt căn tạo nghiệp. Câu “sáu căn tạo nghiệp thọ báo qua lại”, chính là nói tình huống này.
Khuyên Yêu Thương Trùng Kiến, Chớ Cho Việc Lành Nhỏ Mà Không Làm
Người tích đức hạnh, giống như con cháu chấn hưng gia nghiệp, tợ hồ không thấy sự tiến ích của chúng. Song, tích luỹ ngày này qua tháng nọ, tự nhiên trở nên giàu có; người mất đức, giống như con cháu làm cho gia nghiệp lụn bại, tợ hồ không thấy có tổn thất gì, song, tiêu hao tổn giảm tháng này qua năm khác, một ngày sẽ trắng tay. Do đó người xưa nói: "Chớ cho việc thiện nhỏ mà không làm".
Trích Vạn Thiện Tiên Tư
Chu An Sĩ
